Pebre-d'ase
Satureja montana
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Pebre-d'ai, Isop.
Noms en français : Sarriette des montagnes, Sarriette vivace.
Descripcioun :Lou pebre-d'ai es uno planto redoulènto bèn couneigudo de nòsti mountagno. Trachis souvènt en gròssi mato denso de flour blanco à roso. Flouris pulèu à la fin de l'estiéu.
Usanço :Es proun couneigu "pèr n'en perfuma lei toumo" (O. Madon, op.cit. p.153) o lou boudin. Se fai uno meno de soupo, la "soupo dóu pastre" pèr li proublèmo de digestioun o d'estoumac : "Fasès bouli coume uno infusioun voste pebre-d'ase dins la casseirolo, pièi quant a bouli, arrestas lou fiò, levas voste pebre-d'ase, ié metès la pasta, pièi la pasta pren aquéu perfum" ib. Ei couneigu tambèn pèr èstre acalourant.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Satureja
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Tepiero seco
- Relarg à jóuinis aubret
- Ribo d'aigo
- Roucas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Satureja montana L., 1753
Rai-fort-fèr
Lepidium latifolium
Brassicaceae Cruciferae
Àutri noum : Rai-fort-sóuvage, Couis.
Noms en français : Grande Passerage, Passerage à larges feuilles.
Descripcioun :Grando planto (fin qu'un mètre), quàsi sènso péu e claro, que trachis dins li relarg umide proche de la coustiero. En deforo es uno planto proun raro. Se recounèis à si lòngui fueio entiero e dentado e à sis enflourejado forço ramificado emé de pichòti flour.
Usanço :Lou rai-fort-fèr èro cultiva à passa tèms coume liéume. Se manjon li racino e li fueio (en ensalado, li fueio soun cousènto). Li grano servien coume uno meno de pèbre.
Port : Grando erbo
Taio : 0,5 à 1(1,2) m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Lepidium
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto de coustiero
Liò : Ribiero
- Palun
- Prado umido
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Lepidium latifolium L., 1753